Trong những năm đầu đời, sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng duy nhất và quý giá nhất với bé. Thế nhưng, chắc hẳn không ít mẹ từng nghe đâu đó về khái niệm sữa mẹ mát hay nóng, rồi lo lắng không biết mình đang cho con bú loại sữa nào và liệu điều đó có ảnh hưởng đến sức khỏe của bé yêu hay không? Hãy cùng nhau đi tìm lời giải rõ ràng nhất cho câu hỏi này mẹ nhé.

Sữa mẹ mát hay nóng có ảnh hưởng gì không?
Sữa mẹ mát và sữa mẹ nóng là như thế nào?
Thật ra khái niệm sữa mẹ mát hay nóng không phải là cách mô tả nhiệt độ vật lý của sữa mẹ, mà thường xuất phát từ trải nghiệm và quan sát những biểu hiện của bé khi bú.
- Sữa mẹ được cho là “mát” khi bé bú ngon, dễ đi tiêu, phân mềm, không táo bón, ngủ ngoan và tăng cân đều.
- Ngược lại, sữa mẹ bị gọi là “nóng” khi bé có biểu hiện như nổi rôm sảy, táo bón, quấy khóc, ngủ chập chờn…
Vậy thì, đây có thật sự là do tính “mát” hay “nóng” trong sữa?
Theo quan niệm dân gian
Ông bà ta từ xưa vẫn hay tin rằng, cơ thể người mẹ ảnh hưởng đến tính chất sữa. Nếu mẹ hay ăn đồ cay nóng, thức khuya, hoặc hay bị nóng trong người thì sữa tiết ra cũng có thể gây nóng cho bé.
Chính vì vậy, dân gian thường khuyên mẹ nên ăn thanh đạm, uống nước mát như nước rau má, nước dừa… để “làm mát sữa”. Tuy nhiên, những kinh nghiệm truyền miệng này chưa thực sự có cơ sở khoa học cụ thể, mà chủ yếu dựa vào sự quan sát và đúc kết dân gian.

Theo nghiên cứu thực tế
Thực tế, y học hiện đại không phân loại sữa mẹ mát hay nóng mà thành phần sữa mẹ sẽ thay đổi dựa trên:
- Chế độ ăn uống và sinh hoạt của mẹ
- Giai đoạn phát triển của bé
- Thời điểm trong ngày (sữa buổi sáng có thể khác buổi tối)
- Tần suất cho bú
Một số biểu hiện như bé bị rôm sảy, táo bón hoặc cáu gắt có thể do nhiều nguyên nhân: thời tiết nóng bức, bé mặc quá kín, không uống đủ nước (với bé đã ăn dặm), hoặc mẹ ăn thực phẩm khó tiêu gây ảnh hưởng qua sữa… Do đó, thay vì quá lo lắng về việc sữa mẹ mát hay nóng, mẹ nên tập trung vào việc cải thiện chất lượng sữa để bé hấp thụ tốt nhất.
Xem thêm: Góc giải đáp: Sữa mẹ vắt ra để ngoài có cần hâm nóng không?
6 cách cải thiện sữa mẹ để đảm bảo chất lượng
Dù không có bằng chứng rõ ràng về “sữa mẹ nóng – sữa mẹ mát”, nhưng việc duy trì sữa mẹ chất lượng, giàu dinh dưỡng là điều hoàn toàn có thể và cần thiết. Mẹ hãy cùng điểm qua 6 cách đơn giản nhưng hiệu quả dưới đây nhé:
1. Chế độ ăn uống đa dạng, lành mạnh
Mẹ nên ưu tiên những thực phẩm tươi sạch, giàu vitamin và khoáng chất như rau xanh, trái cây, cá, thịt nạc, trứng, sữa và các loại hạt. Hạn chế đồ chiên xào nhiều dầu mỡ, thực phẩm chế biến sẵn, cay nóng hay quá ngọt. Việc ăn uống đầy đủ và cân bằng sẽ giúp sữa mẹ có đầy đủ dưỡng chất và dễ hấp thu cho bé.

2. Uống đủ nước mỗi ngày
Cơ thể mẹ cần rất nhiều nước để tạo ra sữa – trung bình khoảng 2–3 lít/ngày. Ngoài nước lọc, mẹ có thể uống thêm nước canh, sữa hạt, nước ép trái cây nguyên chất hoặc nước ấm thảo mộc (được bác sĩ khuyến nghị). Khi cơ thể đủ nước, sữa cũng tiết ra đều hơn và dễ dàng hơn.

3. Nghỉ ngơi hợp lý, tránh căng thẳng
Stress, mất ngủ hoặc mệt mỏi kéo dài sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến hormone tiết sữa. Mẹ nên dành thời gian thư giãn, ngủ đủ giấc và nhờ người thân hỗ trợ để có thời gian nghỉ ngơi thực sự. Một tâm trạng thoải mái sẽ giúp mẹ tiết nhiều sữa hơn và duy trì chất lượng sữa tốt.

4. Cho con bú sớm và bú đúng cách
Cho bé bú ngay sau sinh và bú thường xuyên sẽ kích thích cơ thể mẹ sản xuất sữa liên tục. Đồng thời, mẹ hãy đảm bảo bé ngậm bắt ti đúng cách để tránh tình trạng nuốt khí, gây đầy hơi hoặc bú không hiệu quả.

Xem thêm: Những tư thế cho bé bú bình đúng cách tránh sặc sữa mẹ cần tham khảo
5. Hạn chế sử dụng thuốc không cần thiết
Một số loại thuốc có thể ảnh hưởng đến chất lượng sữa mẹ, thậm chí khiến sữa ít đi. Trước khi dùng bất kỳ loại thuốc nào, kể cả thực phẩm chức năng, mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé.

6. Tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng
Nếu mẹ vẫn còn lo lắng về vấn đề sữa mẹ mát hay nóng, tăng cân chậm hoặc có dấu hiệu bất thường khi bú sữa mẹ, đừng ngần ngại tìm đến bác sĩ nhi khoa hoặc chuyên gia dinh dưỡng để được tư vấn cụ thể. Đôi khi chỉ một vài điều chỉnh nhỏ cũng có thể giúp cải thiện chất lượng sữa và giúp bé phát triển tốt hơn.
Một vài lưu ý nhỏ dành cho mẹ
- Việc phân loại sữa mẹ mát hay nóng hiện tại không có căn cứ khoa học rõ ràng mà thường dựa vào quan sát biểu hiện của bé.
- Mỗi bé có cơ địa khác nhau, phản ứng với sữa mẹ cũng sẽ khác nhau – không thể áp đặt một khái niệm chung cho tất cả.
- Điều quan trọng nhất là mẹ đảm bảo dinh dưỡng hợp lý, sinh hoạt điều độ và duy trì sự kết nối gần gũi với con qua từng lần cho bú. Tình yêu và sự quan tâm chăm nom của mẹ chính là “nguyên liệu” tuyệt vời nhất cho dòng sữa ngọt nuôi dưỡng con yêu.
Kết luận
Thay vì đi tìm câu trả lời cho việc sữa mẹ mát hay nóng, mẹ hãy tập trung vào chính bản thân mình: ăn uống đủ chất, ngủ nghỉ điều độ, giữ tinh thần thoải mái và chăm con lành mạnh. Bởi một người mẹ hạnh phúc là nền tảng cho dòng sữa ngọt lành và một em bé lớn lên khỏe mạnh, an yên. Sữa mẹ không chỉ là dưỡng chất, mà còn là món quà vô giá mà mẹ dành cho đứa con bé bỏng của mình ở những ngày đầu tiên của cuộc đời.